Niet vergroten
Doordat Defensie volgens de ABG-gemeenten al het maximale vraagt van de omgeving, roepen de gemeenten Defensie op om het aantal activiteiten op en rondom de vliegbasis niet te vergroten. Het vergroten van de activiteiten zal ten koste gaan van de leefbaarheid en de gezondheid van inwoners, mensen en dieren. Tevens wijzen de gemeenten erop dat België en met name de enclaves van Baarle-Hertog geraakt worden door de plannen. In het kort is dit de reactie van de gemeenten op de Notitie Reikwijdte en Detailniveau- Programma Ruimte voor Defensie. De notitie geeft weer wat in de Milieu Effect Rapportage (MER) onderzocht wordt.
Aandacht stiltegebieden
Volgens de gemeenten moeten ook de gevolgen voor dieren en stiltegebieden onderzocht worden, met name daar waar de helikopters laag vliegen. Voor de 3 gemeenten met een groot buitengebied, veel vee en natuur, is het van groot belang dat dit goed onderzocht wordt bij de keuze in alternatieven.
De gemeente Gilze en Rijen heeft benoemd dat de activiteiten, en de daarbij behorende milieuruimte op de vliegbasis, een direct gevolg hebben op de mogelijkheden van woningbouw in de dorpen. Voor de vliegbasis wordt genoemd: een toenemend gebruik van jachtvliegtuigen, een nieuwe onverharde landingsbaan en meer helikopterlandplaatsen. Maar ook de andere 2 gemeenten hebben gezien dat de ontwikkelingsmogelijkheden van de dorpskernen door het laagvlieggebied beperkt worden. Alle 3 gemeenten spreken over de negatieve effecten op de gezondheid van de inwoners.
Problemen met maatschappelijke opgaven
Op het moment dat Defensie de activiteiten uitbreidt, heeft dat direct invloed op andere maatschappelijke opgaven. Hierbij valt te denken aan de energietransitie, de woningbouwopgave en het stikstofdossier. Hiervoor hebben de gemeenten ondertussen regionale bestuurlijke afspraken gemaakt, die in gevaar komen als Defensie in de omgeving gaat laagvliegen. Laagvliegen zal een probleem geven voor de opwekking van wind- en zonne-energie, daar windmolens niet passen in laagvlieggebieden. Tevens kunnen piloten verblind worden door de schittering van zonnepanelen. Het potentieel laagvlieggebied ligt in het gebied ten zuiden van de vliegbasis Gilze en Rijen.
Luchthavenbesluit
De gemeente Gilze en Rijen houdt Defensie aan de afspraken die in februari 2020 zijn gemaakt met de staatssecretaris van Defensie. Tevens aan de afspraken die Defensie heeft gemaakt met de inwoners om de overlast voor de omwonenden te verminderen, zonder dat dit ten koste zal gaan van de operationele opdracht van Defensie. Meer activiteiten zullen de gemaakte afspraken verstoren, wat het vertrouwen niet zal bevorderen. Hierdoor raakt een gedragen luchthavenbesluit uit beeld, wat inhoudt dat Defensie niet meer voldoet aan de motie van de Tweede Kamer om te komen tot een gedragen luchthavenbesluit.
Een ieder heeft tot en met 12 februari de gelegenheid om te reageren op de plannen van Defensie. Dit kan door het indienen van een zienswijze. Defensie zal in het voorjaar reageren met een Nota van Antwoord op alle reacties. Daarna zal het nieuwe kabinet de voorkeurslocaties voor meer activiteiten in Nederland aanwijzen. Meer informatie is te vinden op de site van Defensie.